Geschiedenis
Gentse rococo
Majestueus gelegen aan de Kouter, getuigt Hotel Falligan van het briljante Gentse verleden tijdens de Verlichting. Onder het bewind van de Oostenrijkse Habsburgers herwon de stad aan dynamiek wat nieuwe vormen van handel mogelijk maakte, met name dankzij de nieuwe kanalen van de Coupure die directe toegang boden tot de zee via Brugge en Oostende. Anderzijds werd door toekenning van nieuwe rechten de almacht van de gilden afgeremd en een vroege vorm van liberalisme aangemoedigd.
Tot slot bezat Gent een beroemd religieus en burgerlijk onroerend erfgoed uit vorige eeuwen. Privéwoningen waren echter vaak verouderd en zowel de ontwikkeling van nieuwe technologieën als het verlangen naar meer individueel comfort en intimiteit brachten de nieuwe stadspatriciërs ertoe om prestigieuze herenhuizen te bouwen naar Parijs of Weens model. In deze verlichte atmosfeer was het de invloed van Frankrijk, zeg maar Parijs, die domineerde, en in deze herenhuizen heerste een verfijnde en luxueuze harmonie.
Dit biedt ons de gelegenheid hulde te brengen aan het savoir-faire van ambachtslieden van wie we het werk tot op vandaag kunnen bewonderen.
Een paar woorden over de familie Falligan
Hector Falligan, afkomstig uit Anjou, verwierf in 1754 een patriciërswoning aan de Kauter. Dit ietwat verhoogde plein strekt zich van oudsher uit in het hart van de stad en huisvest sinds de middeleeuwen prachtige patriciërswoningen. De echtgenote van Hector Falligan, Agnes de Pestre, was de dochter van een voornaam aandeelhouder van de Oostendse Compagnie. Het echtpaar vroeg een bouwvergunning aan bij de stad, die destijds een politiek voerde van verfraaiingspremies. Het was dus zeker niet toevallig dat er toen verschillende herenhuizen in het stadsbeeld verschenen.
De stad, de schepenen van de Keure, moedigden de ondernemingen aan middels een premiesysteem. De “verfraaiing” van de residentie Falligan nam eerder de vorm aan van een totale transformatie van het gebouw, waarbij alleen de oorspronkelijke gewelfde kelders uit de 15e eeuw overbleven.
Hotel Falligan
Hotel Falligan beschikt over verschillende salons die kunnen worden gehuurd voor familie-, zakelijke of sociale bijeenkomsten. Deze salons hebben een lange geschiedenis en ondergingen in de loop der jaren maar weinig transformaties, waardoor ze een authentieke atmosfeer uitstralen die je onderdompelt in het midden van de 18e eeuw tijdens de periode van de Verlichting. Het is geen toeval dat Gent verschillende van deze herenhuizen ziet verschijnen in het hart van de stad: d’Hane-Steenhuyse, Verhaegen, Lammens, Vanden Meersche, enz. allen met dezelfde kenmerken, in het bijzonder een overwicht van de Franse smaak.
Marie Frederiq-Lilar, kunsthistorica en groot deskundige op het gebied van de 18e eeuw, presenteert Hotel Falligan als het meesterwerk van de Gentse rococo.
U vindt er de opeenvolgende salons, het zoeken naar licht via grote raampartijen, de interieurs verfraaid met spiegels, kristallen kroonluchters, schilderijen van de hand van de schilders van Reysschoot, en meubilair dat effectief naar wens verplaatsbaar is naargelang de activiteiten van de dag. De ambachtslieden stemden hun werk op elkaar af om een algemene harmonie te bereiken van de vloer tot het plafond!
Hotel Falligan kan op aanvraag worden bezocht. U kan hier klikken voor meer informatie, zowel voor het aanvragen van een privébezoek als het huren van salons.
De eerste verdieping
De ruimtes op de eerste verdieping van Hotel Falligan zijn sinds 2011 verhuurd aan de gereputeerde galeriehouder Francis Maere, die gespecialiseerd is in de kunst van de Leieschilders. Wanneer we de trap opgaan en aankomen op de overloop, kunnen we het zicht op de interieurs zondermeer als adembenemend omschrijven. Meerdere deuren geven toegang tot de eigenlijke salons.
De bel-etage behield steeds haar functie en koppelt prestige aan privacy, een exclusief aspect van dit huis. In de dagen van Hector en Agnes Falligan was hier hun privé-appartement, uiteraard met een direct zicht op de Kauter om te kunnen zien zonder gezien te worden!
Deze ruimtes zijn zorgvuldig gerestaureerd door Francis Maere. Het smetteloze wit van de muren contrasteert met de donkere eik van de deuren en parketvloeren. De salons zijn op deze manier ingericht om de vaak zeer kleurrijke werken van de galeriehouder tot hun recht te laten komen. Soberheid was hier aan de orde wat we gemakkelijk kunnen begrijpen. Nochtans, wanneer men goed kijkt, dan bemerkt men een ingenieuze indeling van de kamers en uiterste verfijning in het aanwenden van stucwerk, de afrondingen aan de deuren, de verborgen kasten… Kortom, we herkennen het merkteken van hetgeen we reeds ontdekten op de begane grond. De etiquette die destijds zeer streng was, verzachtte tijdens de verlichting, en verfijning is alomtegenwoordig, niets wordt aan het toeval overgelaten, alles is overwogen, doordacht.
Het koetshuis
Club Falligan restaureerde in 2013 het achterliggende koetshuis. Dit gebouw dat steeds werd onderhouden, werd in de tweede helft van de 20e eeuw op minder gelukkige wijze voorzien van een automatische garagedeur om de leden van de Club een praktische privéparking aan te bieden. De muren in donkere baksteen gaven aan de gevel in de Universiteitsstraat een vrij spartaans uitzicht, jonger en direct geïnspireerd door het Directoire. Anderzijds is de gevel aan de binnenzijde eerder in Régence-stijl, uitstekend geconserveerd, met rondboogtraveeën en geritmeerd door Korinthische zuilen waardoor het geheel een plechtstatig aspect krijgt. Hector en Agnès Falligan zijn nog steeds erg aanwezig omdat hun gestucte alliantiewapen op het timpaan boven de koetspoort prijkt. Het gerestaureerde koetshuis is klaar om een nieuw hoofdstuk inn zijn geschiedenis aan te snijden.
Geschiedenis van de Koninklijke Letterkundige vereniging, Club Falligan
Omschreven als “de mooiste club in Europa”, is Club Falligan ook een van de oudste clubs vermits de Société de Gand gesticht werd op 12 november 1782 en in 1802 fusioneerde met de Société Littéraire, opgericht in 1790. De burgerlijke vennootschap Hotel Falligan die deze twee verenigingen samenbracht, verwierf het gebouw in 1804. Na de revolutionaire onrust waren verenigingen verheugd hun activiteiten te kunnen hervatten en tussen de etiquetteregels onthouden we graag volgende regel die nog steeds kenmerkend is voor de kwaliteit van Club Falligan: “Het was voorzien dat tussen de leden een goede harmonie zou heersen door middel van zachte humor, filantropie en natuurlijke hoffelijkheid…”. Generatie na generatie zorgen de nakomelingen van zij die het eigendom verwierven, samen met de huidige leden, scrupuleus voor het behoud van deze parel van de Gentse rococo die we te danken hebben aan de smaak en het fortuin van de Falligans, verlichte geesten van de 18e Eeuw. Ah, mochten ze eens weten hoezeer de verfraaiing van hun huis tegenwoordig wordt gewaardeerd en bewonderd… veel meer dan ze zich konden voorstellen! In de 21e eeuw wordt de “Club” bezield door een stabiel ledenaantal van ongeveer 300 personen. Bij zijn oprichting telde de Société Littéraire ongeveer 240 leden. Er heerst een vriendschappelijke en gezellige sfeer en op de agenda staan verschillende culturele activiteiten ondermeer conferenties en concerten, gevolgd door een hapje en een drankje of een diner. Het lidmaatschap wordt exclusief toegekend via een persoonlijke uitnodiging door leden.
Goethals 1796